សូមជំរាបសួរ បងប្អូនទាំងអស់ពីនាយសមុទ្រម្ខាង !
រីករាយបុណ្យណូអែល ! ក្នុងនាមខ្ញុំបាទជាម្ចាស់ផ្ទះ សូមថ្លែងអំណរគុណដល់បងប្អូនទាំងអស់ដែលបានចូលមកលេងផ្ទះរបស់ខ្ញុំបាទ ។ សូមជូនពរដល់ បងប្អូនទាំងអស់ប្រកបទៅដោយសេចក្តីសុខសប្បាយ នាបុណ្យ ណូអែលនេះ សូមប្រកបទៅដោយភោគផល សុខសប្បាយ គ្រប់ប្រការ ។ ការក្រោមជា ប្រវត្តិ នៃ ការប្រារព្ធ គ្រិស្ទម៉ាស់នៅ ស្រុកខ្ញុំ សហរដ្ឋអាមេរិក ។
គ្រិស្ទម៉ាស់ ឬ ក៏ណូអែល នឹង ខ្វាន់ស្សា (Kwanzaa)ជាអ្វី? គ្រិស្ទម៉ាស់ ឬ ណូអែលជាបុណ្យមួយដែលពិភពលោកបានប្រារព្វធ្វើជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ។ និយាយអោយចំគឺ ប្រទេសសហរដ្ឋអាមេរិក ចាប់តាំងពី ឆ្នាំ ១៨៧០ មកម្លេះ ។ ចំពោះប្រទេសនេះ ជា បុណ្យសាសនា ហើយនឹងជាចំណុចសំខាន់មួយសំរាប់ការរកសីុខាង (ពាណិជ្ជកម្ម)ផងដែរ ព្រោះពេលគ្រិស្ទម៉ាស់ម្តងៗ ហាងទំនិញមួយៗ រកសីុបានមួយជា បី ឬ បួន ជាងថ្ងៃធម្មតា ។
គ្រិស្ទមាស់ ឬ ណូអែល ជាបុណ្យមួយដែលគ្រិស្តបរស័ទ ប្រារព្ធ ថ្ងៃ ទី ២៥ ខែធ្នូ ជាថ្ងៃកំណើតបុណ្យខួប របស់ព្រះយេស៊ូ៊ ដែលទ្រង់មានព្រះជននៅទីក្រុងណាសារ៉ែត ។ ពេលបុណ្យនេះម្តងៗ ប្រជាជន ពួកអ្នកគ្រិស្ទជនតែងតែ នាំគ្នាអញ្ជើញទៅព្រះវិហារ តុបតែងផ្ទះសម្បែង តុបតែងដើមឈើ(Christmas tree)ដែលមានលំអទៅដោយ ភ្លើងភ្លឺព្រោងព្រាត ដោយភ្ជួរនៅ របស់របរអាណែងអាណោង តាមតែការនឹកឃើញ នឹង ទំនាមទំលាប់ របស់គ្រួសារ និមួយៗ ។ ពេលបុណ្យនេះម្តងៗ ប្រជាជន នៅសហរដ្ឋ គ្រប់ឋានះទាំងអស់ ត្រូវបានគេអនុញ្ញាតិអោយឈប់សម្រាកពី ការងារព្រមទាំងរថភិបាល គេបានកំណត់បុណ្យនេះជា បុណ្យរបស់ជាតិ ។
គ្មានអី សប្បាយជាជាង ជួបជុំគ្រួសារ បងប្អូន ញាតិមិត្ត ជិតឆ្ងាយ មកជួបជុំគ្នាដើម្បីប្រារព្ធ នៅ បុណ្យគ្រិស្ទម៉ាស់នេះ ។ នៅសហរដ្ឋ គេ ច្រើននិយម ទិញរបស់របរជូនគ្នាទៅវិញ ទៅមក ប្តីជូន ប្រពន្ធ ប្រពន្ធជូនប្តី តាជូនយាយ យាយជូនតា បងជូនប្អូន ហូរហែរតាប៊ែលតអាចឹងរ៉ៅ ។ ព្រោះស្រុកនេះគេនិយមជូនអំណោយគ្នាទៅវិញទៅមក គេមិនគិតថារបស់របរនោះ ថ្លៃប៉ុន្មាន ជារបស់អ្វី ឡើយ ។ សំខាន់នោះគឺ អំណោយទាន ក្នុងចិត្ត របស់មនុស្សម្នាក់ៗតែប៉ុណ្ណោះ បើអ្នកនៅឆ្ងាយ មិនអាចជូលរួមបានគេក៏ផ្ញើរ របស់របរអាចឹងរ៉ៅ ឬ ក៏ ទូរស័ព្ទ សួរសុខទុក្ខគ្នាជាការស្រេច ។ អោយតែមានការនឹកឃើញ គិតដល់ បងប្អូន នៅស្រុកនេះគេចាត់ទុកថាជាអំពើល្អ ជា ការប្រារព្ធធ្វើនៅបុណ្យ គ្រិស្ទម៉ាស់នេះ ។
ជាព្រេងនិទាន ចំពោះក្មេងនៅស្រុកនេះ ពេលអធ្រាត ថ្ងៃ ២៤ ខែធ្នូ គេតែងតែនាំគ្នាទុកនំ(cookie) មួយចាន នឺងទឹកដោះគោ(milk)មួយកែវសំរាប់ សាន់តា (Santa Claus) សាន់តា ជា តាម្នាក់កាម៉ាប់ ក្បាលពោះធំ សក់នឹង រ៉ោមភ្នែក នឹងពុកមាត់ពណ៌សវែង ដែលតែងតែស្លៀកពាក់ពណ៌ក្រហមដែលរស់នៅខាងជើងនៃចុងផែនដី(Northpole) ដែលជាកន្លែងរងារបំផុតក្នុងលោក មានតា ខ្លាឃ្មុំ ទឹកកក នឹង បក្សាបក្សីមួយចំនួនដែលអាចរស់នៅបាន ។
ពេលបុណ្យ គ្រិស្ទម៉ាស់ នៅស្រុក អាមេរិក គេច្រើន ទិញ របស់របរ ជូនគ្នាទៅវិញទៅមក ជាពិសេស ឪពុក ម្តាយ ទិញ របស់ទុកជូន កូនប្រុសស្រី របស់ពួកគាត់ ដែលជាទំនាមទម្លាប់ សំរាប់បោកបញ្ឆោត កូនក្មេងអោយមានជំនឿរក្នុង ការជឿរ ថាមាន Santa Claus ។ តែ តាមពិត Santa Claus ជានិមិត្តរូប របស់អំពើល្អ ដែល មនុស្សធ្វើចំពោះ មនុស្សដូចគ្នា ។ នៅស្រុកនេះ គេ ច្រើនទិញ របស់ មួយអាទិត្យ មុន ថ្ងៃ ទី ២៤ ខែ ធ្នូ ។ ពេលទិញបាន គេ នឹងខ្ចប់យ៉ាងល្អប្រណិត ជា ពីរ បី ឬ បួន ដប់ ប្រអប់តាមតែការអាចធ្វើទៅបាន ពេលខ្ចប់រួចហើយ ពួកគាត់យកទៅដាក់ក្រោមដើមឈើមួយ ដែល មានតុបតែងទៅដោយ រំយោល ភ្លើង ភ្លឺព្រោងព្រាត ទុករហូត ដល់ព្រឹកថ្ងៃទី ២៥ ធ្នូ ។ ពេលនោះ ជួបជុំគ្រួសារ គេ ក៏ ហុចជូនអោយ កូន ប្រុស ស្រី បង ប្អូន យាយ តា ប្តី ប្រពន្ធ សង្សារ ប្រពន្ធ ចុង ប្រពន្ធ ដើម ហូរហែរ អាចឹងរ៉ៅ ហើយគេ ក៏នាំគ្នាបើក ប្រអប់ នៅអ្វី ដែលគេម្នាក់ៗ បានទទួល ក្រោយ មកពួកគេ ក៏នាំគ្នា ស្រស់ស្រូប អាហារពេលថ្ងៃត្រង់ ។ ក្រោយ មក ស្រីៗនាំគ្នា លៀងចានទុកដាក់ ប្រុសៗ នាំគ្នាទស្សនាបាល់បោះ( Football) ហូរ កញ្រ្ជាវ អឹងកង លេចផោម ស៊ុយពេញផ្ទះ អី អាចឹងរ៉ៅ ! បាទ នេះ ជាទម្លាប់ របស់ស្រុក អាមេរិកាំង !
ហ្វាន់ស្សា(kwanzaa)
ខ្មៅ ក្រហម នឹងខៀវជាពណ៌សំរាប់សំគាល់របស់បុណ្យ ខ្វាន់ស្សា សំរាប់ជនជាតិស្បែកខ្មៅនៅសហរដ្ឋ ដែលត្រូវបានគេប្រារព្ធ ពេញមួយអាទិត្យ ( ចាប់ផ្តើម ពី ខែ ធ្នូ ២៦ រហូត ដល់ថ្ងៃ ទី ១ មករា) ខ្វាន់ស្សា ជា ពាក្យ ភាសាស្វាហីលី ដែលជាភាសា ដែលគេនិយមប្រើនៅទ្វីបអាហ្រិកា ដែលប្រែថា ភោគផលនៃការច្រូតកាត់ដំបូង ពិធីនេះត្រូវបានគេប្រារព្ធដោយមានអុជ ទាន និទានរឿងព្រេង នឹងជូនរង្វាន់ដល់មិត្តឋភ័ក្រ្ត ទូទៅ ។ បុណ្យខ្វាន់ស្សានេះ មិនមែនជាបុណ្យ កើតពី បុរាណទេ គឺទើបតែចាប់ផ្តើមនៅឆ្នាំ ១៩៦៦ ដោយ សិស្រ្តាចារ្យ រុន ការុងហ្គា Ron Karenga ដែលជាសាស្រ្តាចារ្យបង្រៀនខាងការសិក្សា ខាង ជនជាតិស្បែកខ្មៅ នៅ មហាវិទ្យាល័យ កាលិហ្វនីញា ។ ទោះជា ខ្វានស្សាទើបតែមានកំណើតក៏ដោយ ការរិះគន់ ការទិចទៀនពី មហាជន មាន មិនចេះអស់ តែ ច្បាប់នៃ ខ្វាន់ស្សា បានចែងច្បាស់លាស់ ដែលគួរអោយមានការចាប់អារម្មណ៍ ។ គោលជំហរ របស់ ខ្វាន់ស្សា មាន ៧ ប្រការ ១ សាមគ្គីភាព Umoja (Unity) ២ ការរៀបចំដោយសេរី ដោយខ្លួនឯង (ខ្លួនទីពឹងខ្លួន) Kujichagulia (Self-Determination) ៣ សាមគ្គី Ujima (Collective Work and Responsibility)៤ ធ្វើការរួមគ្នា សហប្រិត្តបត្តការ(សេដ្ឋកិច្ច) Ujamaa (Cooperative Economics)៥ គោលបំណង Nia (Purpose) ៦ ប្រឌិតញាណ Kuumba (Creativity) ៧ ពាក្យសច្ចះ ឬ ជំនឿរ Imani (Faith)
រូបខាងលើជា Santa Claus
គ្រីស្ទម៉ាស់ទ្រី Christmas Tree and Gift
ខាងលើ អូ ! រកគិតខ្លួនឯងរ៉ៅ ! 😀